Ο κίνδυνος στην υγεία από το αλάτι

Άλλη μία έρευνα έρχεται να προστεθεί σε εκείνες που μας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με την χρήση αλατιού στην καθημερινή μας διατροφή. Ιδιαίτερα για τους ασθενείς που πάσχουν ήδη από καρδιακά προβλήματα, το αλάτι μπορεί να αποδειχτεί σε μοιραίο εχθρό.

Η έρευνα διεξήχθη από το Νοσοκομείο Mount Sinai στο Οντάριο του Καναδά. Συμμετείχαν άτομα που κατά μέσο όρο κατανάλωναν 3,8 γραμμάρια νατρίου την ημέρα – που αντιστοιχεί σε σχεδόν δύο κουταλάκια του γλυκού αλάτι. Η ποσότητα αυτή είναι σχεδόν διπλάσια σε σχέση με την συνιστώμενη. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως τα άτομα αυτά είχαν τη διπλάσια πιθανότητα να νοσηλευτούν εξαιτίας προβλημάτων καρδιάς στη διάρκεια τριών χρόνων σε σχέση με όσου κατανάλωναν μικρότερες ποσότητες αλατιού.

Στους υγιείς ανθρώπους η Αμερικανική Καρδιολογική Ένωση συνιστά να καταναλώνουν λιγότερο από 1,5 γραμμάρια νατρίου την ημέρα. Φροντίστε λοιπόν την καρδιά σας περιορίζοντας σημαντικά την ποσότητα του αλατιού που βάζετε στο καθημερινό σας φαγητό αλλά και μειώνοντας τα αλμυρά σνακ. 

Το παντζάρι κατά της άνοιας

Πρώτη φορά το συναντάμε στην ελληνική μυθολογία. Η Αφροδίτη έτρωγε καθημερινά, ενώ οι αρχαίοι Έλληνες το πρόσφεραν στο θεό Απόλλωνα ως ένδειξη αφοσίωσης. Ο λόγος για το γνωστό παντζάρι, ή αλλιώς κοκκινογούλι. Εκτός από εξαιρετικά γευστικό όμως, είναι και ιδιαίτερα πλούσιο σε ενέργεια και θρεπτικές ουσίες.

Πρόσφατα, σε μία έρευνα  του  πανεπιστημίου Wake Forest της North Carolina ανακαλύφτηκε μια ευεργετική λειτουργία του ακόμα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, λοιπόν, η ημερήσια κατανάλωση πανταρόζουμου αυξάνει την ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο, γεγονός που συντελεί στην καταπολέμηση της άνοιας και άλλων γνωστικών παθήσεων.

Οι υψηλές συγκεντρώσεις νιτρικών αλάτων, οι οποίες εντοπίζονται στα παντζάρια, αλλά και στο σέλινο, το λάχανο και άλλα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, μπορούν να συμβάλουν στο άνοιγμα των αιμοφόρων αγγείων του οργανισμού, αυξάνοντας τη ροή του αίματος και του οξυγόνου. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι μια διατροφική προσέγγιση με βάση το νιτρικό περιεχόμενο των τροφών και η αύξηση της κατανάλωσης των λαχανικών που περιέχουν νιτρικό άλας, όχι μόνο ενδείκνυται για μια ισορροπημένη διατροφή, αλλά συντελεί και στην καταπολέμηση της άνοιας. 

Τα μονοακόρεστα λίπη αυξάνουν την καλή χοληστερόλη

 Τα τρόφιμα με μεγάλη περιεκτικότητα σε μονοακόρεστα λίπη, όπως το ελαιόλαδο, το ηλιέλαιο, οι ξηροί καρποί και το αβοκάντο, όχι μόνο βοηθούν στη μείωση της κακής χοληστερόλης LDL, αλλά επιπλέον αυξάνουν την καλή χοληστερόλη HDL, την οποία κανένα φάρμακο δεν μπορεί να ανεβάσει.

Έρευνα του Πανεπιστημίου του Τορόντο έδειξε ότι η προσθήκη μονοακόρεστων λιπών σε μια ειδική χορτοφαγική δίαιτα για τη μείωση της χοληστερόλης μείωσε τα επίπεδα της LDL κατά 35%  και αύξησε τα επίπεδα της HDL κατά 12%. Η ειδική χορτοφαγική δίαιτα ήταν πλούσια σε διαλυτές ίνες που απορροφούν τη χοληστερόλη από το έντερο (10 γραμμάρια ινών ανά 1.000 θερμίδες), υποκατάστατα κρέατος με βάση τη σόγια, καθώς και μαργαρίνες εμπλουτισμένες σε φυσικές στερόλες.

Η ομάδα που ακολούθησε τη χορτοφαγική δίαιτα για δύο μήνες παρουσίασε μόνο πτώση των επιπέδων της LDL. Μια δεύτερη ομάδα που ακολούθησε την ίδια δίαιτα, αλλά αντικατέστησε το 13% των υδατανθράκων με ηλιέλαιο, εμφάνισε επιπλέον σημαντική αύξηση στην «καλή» HDL.

Ο Δρ Ντέιβιντ Τζένκινς, επικεφαλής της δοκιμής, παραδέχτηκε στο Reuters ότι για τον περισσότερο κόσμο θα ήταν δύσκολο να ακολουθήσει μια τόσο αυστηρή χορτοφαγική δίαιτα. Επισήμανε όμως ότι η μεσογειακή διατροφή, η οποία βασίζεται στο ελαιόλαδο, μια σημαντική πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, ναι μεν δεν περιλαμβάνει πολύ κόκκινο κρέας, δεν είναι όμως ούτε χορτοφαγική ούτε άνοστη.

Ξηροί καρποί κατά του στρες και της πίεσης

Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, το σώμα μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα το στρες αν η διατροφή είναι πλούσια σε καρύδια και λάδι από ξηρούς καρπούς. Το Penn State εξέτασε τις τροφές αυτές - πλούσιες σε πολυακόρεστα λιπαρά - και την επίδρασή τους στην αρτηριακή πίεση υπό κατάσταση άγχους. Το αποτέλεσμα ήταν πως η διατροφή αυτή μειώνει την αρτηριακή πίεση, αλλά και την ανταπόκριση του οργανισμού στο στρες. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα του Αμερικάνικου College of Nutrition.

Ιδιαίτερα ευεργετικά είναι τα καρύδια που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά και πολυακόρεστα λιπαρά ω3, συστατικά που το κάνουν μία από τις καλύτερες αντιστρεσογόνες τροφές. Από τα έλαια ξηρών καρπών, η καλύτερη επιλογή είναι το λάδι από λιναρόσπορο πλούσιο σε ω3 – πλουσιότερο και από το έλαιο καρυδιών – που σύμφωνα με μία πρόσφατη μελέτη ερευνητών από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και το Λαϊκό Νοσοκομείο Αθηνών μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη μείωση της υψηλής πίεσης μέχρι και 6%. 

Καρότα, λάχανα και μπρόκολα κατά του καρκίνου

Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων καρότων, μπρόκολων και λάχανων μπορεί να μειώσει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού, ιδιαίτερα της πιο επιθετικής μορφής της νόσου, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα.

Η μελέτη του Κέντρου Επιδημιολογίας του πανεπιστημίου της Βοστώνης βρήκε ότι, αντίθετα με τα λαχανικά, τα φρούτα δεν φαίνεται να έχουν παρόμοιο προστατευτικό αποτέλεσμα. Προηγούμενες έρευνες για τη σχέση ανάμεσα στην κατανάλωση φρούτων και λαχανικών και στον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού είχαν καταλήξει σε αντικρουόμενα συμπεράσματα.

Η νέα μελέτη, που διήρκεσε 12 χρόνια, εστιάστηκε σε περισσότερες από 50.000 αφρό-αμερικανίδες γυναίκες. Η μελέτη διαπίστωσε ότι όσες γυναίκες έτρωγαν τουλάχιστον δύο μερίδες λαχανικών τη μέρα, είχαν 43% μικρότερες πιθανότητες να εμφανίσουν την πιο επικίνδυνη μορφή καρκίνου του μαστού (που δεν είναι ευαίσθητος στις ορμόνες), σε σχέση με τις γυναίκες που έτρωγαν λιγότερες από τέσσερις μερίδες λαχανικών την εβδομάδα.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές εστίασαν στα συγκεκριμένα λαχανικά που έχουν την πιο επωφελή δράση και βρήκαν ότι ειδικά τα καρότα, αν μια γυναίκα τρώει τουλάχιστον τρεις μερίδες την εβδομάδα, σχετίζονται με κατά 17% μικρότερο κίνδυνο για καρκίνο του μαστού. Πάντως οι επιστήμονες διευκρίνισαν ότι είναι πρόωρο ακόμα να ειπωθεί ότι έχει αποδειχτεί πέραν κάθε αμφιβολίας πως υπάρχει σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στην κατανάλωση λαχανικών και στον καρκίνο. 

Το μυστικό της μακροζωίας στην Ικαρία κρύβεται στη διατροφή

Στη διατροφή κρύβεται το μυστικό της μακροζωίας, όπως έδειξε πανεπιστημιακή μελέτη που έγινε στους υπέργηρους κατοίκους της Ικαρίας. 

Η Ικαρία, η Σαρδηνία και η Οκινάουα της Ιαπωνίας, είναι οι περιοχές του κόσμου µε τα υψηλότερα ποσοστά υπερηλίκων. 

Με αυτό δεδομένο, η Α' Καρδιολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών πραγματοποίησε µια μελέτη στην Ικαρία. Στη μελέτη συμμετείχαν 673 κάτοικοι μέσης ηλικίας 75 ετών και 657 μέσης ηλικίας 54 ετών. Τα στοιχεία έδειξαν ότι οι παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου υπάρχουν σε συγκρίσιμα ποσοστά µε τους ηλικιωμένους κατοίκους και άλλων περιοχών της χώρας. Αυτό όμως που φαίνεται να διακρίνει τους ηλικιωμένους κατοίκους της Ικαρίας είναι ο τύπος της δίαιτας, που περιλαμβάνει συχνότερα ψάρι, φρούτα, λαχανικά, όσπρια και τσάι. 

Από τους ηλικιωμένους, όσοι ακολουθούσαν συχνότερα την παραδοσιακή διατροφή είχαν μικρότερο κίνδυνο να προσβληθούν από καρδιαγγειακό νόσημα. Η συχνή εβδομαδιαία κατανάλωση ψαριού σχετιζόταν µε καλύτερη κατάσταση των αγγείων. Χρησιμοποιώντας καθημερινά ελαιόλαδο φάνηκε να έχει ακόμα και στους ηλικιωμένους ευεργετική επίδραση στη σεξουαλική τους ζωή, µε καλύτερα ποσοστά ικανοποίησης από την ερωτική τους δραστηριότητα. 

Η υιοθέτηση της μεσογειακής δίαιτας είχε ευεργετικές επιδράσεις ακόμα και στους διαβητικούς, καθώς βελτίωνε τον γλυκαιµικό έλεγχο και την κατάσταση των αορτών. Όσοι ακολουθούσαν μεσογειακή διατροφή σε συνδυασμό µε φαρμακευτική αγωγή είχαν καλύτερη ρύθμιση επιπέδων λιπιδίων σε σχέση µε όσους λάμβαναν μεν την φαρμακευτική αγωγή αλλά ακολουθούσαν διατροφή δυτικού τύπου.

Γυμναστική και υγιεινή διατροφή επιβάλλει ο νόμος

Το νομοσχέδιο που αναμένεται από μέρα σε μέρα να εισαχθεί από την Βουλή έχει στόχο να αλλάξει ριζικά τις συνήθειες των Ελλήνων. Έτσι, το νομοσχέδιο που έχει δοκιμαστεί ήδη με επιτυχία σε χώρες όπως είναι η Μεγάλη Βρετανία, φιλοδοξεί να εισάγει το πρωινό στα σχολεία, να αποσύρει όλες τις ανθυγιεινές τροφές από τα σχολικά κυλικεία αλλά και να εισάγει την υποχρεωτική γυμναστική σχεδόν κάθε ημέρα επί μία ώρα σε όλα τα δημόσια σχολεία.

Η κυβέρνηση επείγεται να εφαρμόσει το σχέδιο, επειδή όπως θεωρούν οι υπεύθυνοι, όχι μόνο θα βοηθήσει στην υγεία των Ελλήνων (και κυρίως των παιδιών), αλλά θα εξοικονομήσει και πόρους, καθώς τα αίτια πολλών ασθενειών εντοπίζονται στην παχυσαρκία.

Το σχέδιο που εισάγει το υπουργείο Υγείας, Άθλησης και Διατροφής βασίζεται σε μελέτη για τις ως τώρα διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων. Από τα πρώτα στοιχεία προκύπτει ότι το 75% των ελλήνων δεν λαμβάνει πρωινό, ένα 54% προτιμά ως κύριο γεύμα το λεγόμενο junk food, ένα 48% αποφεύγει να γυμνάζεται- ενώ ένα υπολογίσιμο ποσοστό των μαθητών εφευρίσκει διάφορες δικαιολογίες για να αποφύγει την υποχρεωτική γυμναστική στα σχολεία.